Από 26-29 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε στην Κεφαλλονιά το 3ο Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα: "Περί ταυτίσεως Κεφαλληνίας - Μελίτης". Το συγκεκριμένο θέμα ανέκυψε το 1987 όταν δημοσιεύθηκε η επιστημονική εργασία του Δρ. Heinz Warnecke, σύμφωνα με την οποία η νήσος Μελίτη που αναφέρεται στις Πράξεις των Αποστόλων (κεφ. 28,1), δεν είναι η νήσος Μάλτα αλλά η Κεφαλλονιά. Αυτός είναι ο τόπος του ναυαγίου του Αποστόλου Παύλου, κατά το ταξίδι του προς τη Ρώμη, υποστηρίζει ο διακεκριμένος Γερμανός ιστορικός και γεωγράφος Δρ. Warnecke. Η Ι. Μητρόπολις Κεφαλληνίας θέλοντας να διερευνήσει αναλυτικά το θέμα, προέβη στη διοργάνωση τριών επιστημονικών συνεδρίων (1993, 1996, 1999). Με την πρωτοβουλία μάλιστα του Σεβ. Μητροπολίτου Κεφαλληνίας κ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ, η Ι. Μητρόπολις εξέδωσε τα πρακτικά των προηγούμενων συνεδρίων που έγιναν πάλι στην Κεφαλλονιά. Την επιμέλεια των εκδόσεων αυτών είχε ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος υποστήριξε ένθερμα, από την πρώτη στιγμή, τη θεωρία του Δρ. Warnecke. Επίσης από την Ι. Μητρόπολη Κεφαλληνίας εκδόθηκε κι ένα ακόμη βιβλίο με τον τίτλο: "Πήγε ο Απόστολος Παύλος πραγματικά στη Μάλτα;". Πρόκειται για την μετάφραση στα ελληνικά της επιστημονικής εργασίας του H. Warnecke, την οποία επιμελήθηκε ο Δρ. Λέων Μπράνγκ. Στο φετινό Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο συμμετείχαν οι επιστήμονες:
- Καθηγητής Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερεμίας (Πολωνία)
- Δρ. Η. Warnecke (Γερμανία)
- Καθηγητής Π. Βασιλειάδης (Θεσσαλονίκη)
- Καθηγητής Χρήστος Βούλγαρης (Αθήναι)
- Καθηγητής Ιωάννης Γαλάνης (Θεσσαλονίκη)
- Καθηγητής Γεώργιος Γαλίτης (Αθήναι)
- Καθηγητής Ιβάν Δημητρώφ (Σόφια)
- Καθηγητής Ιωάννης Καραβιδόπουλος (Θεσσαλονίκη)
- Δρ. Χρ. Καρακόλης (Αθήναι)
- Καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός (Αθήναι)
- Δρ. Κων. Μπελέζος (Αθήναι)
- Καθηγητής D. Metzler (Γερμανία)
- Καθηγητής Vas. Mihoc (Βουκουρέστι)
- Καθηγητής Χρ. Οικονόμου (Θεσσαλονίκη)
- Καθηγητής Γεώργ. Πατρώνος (Αθήναι)
- Καθηγητής W. Stecher (Αμβούργο)
- Καθηγητής Λουκάς Φίλης (Αθήναι)
- Γερ. Αποστολάτος (Κεφαλληνία)
- Θεόφραστος Χαρτουλιάρης (Κεφαλληνία)
- Την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο εκπροσώπησαν ο πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης κ. Ανδρέας Νανάκης και ο καθηγητής του Α.Π.Θ. κ. Ιωάννης Καραβιδόπουλος.
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ
Ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Νικόδημος υποστήριξε την θεωρία ότι η Μελίτη των Πράξεων είναι η Κεφαλληνία, από την αρχή. Ήταν εκπρόσωπος της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος στο συνέδριο του 1993, και κλείνοντας τις εργασίες είχε πει ότι "ήσαν πολύ πειστικά τα όσα ηκούσαμε. Διεφωτίσθη πάρα πολύ το ζήτημα της προσαράξεως του Αποστόλου Παύλου εις αυτό εδώ το νησί". Γι αυτό και ο Σεβασμιώτατος συνέθεσε ήδη από το πρώτο εκείνο επιστημονικό συμπόσιο τρείς ύμνους, οι οποίοι είναι οι κυρίως ενδεικτικοί που χρησιμοποιούνται στην Εκκλησία: Απολυτίκιον, Κοντάκιον, Μεγαλυνάριον. Οι ύμνοι δημοσιεύτηκαν στον τόμο των Πρακτικών του συμποσίου εκείνου (σελ. 96).
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ συμμετείχε και στις εργασίες του επιστημονικού συμποσίου του 1996. Μάλιστα, στις 18 Αυγούστου στο Δημοτικό Θέατρο Αργοστολίου, στα πλαίσια του συνεδρίου, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Ορατόριο "Οι Ύμνοι της Αποκαλύψεως", σύνθεση του Σεβασμιωτάτου κ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ. Το έργο παρουσίασε βυζαντινός χορός της Ι. Μητροπόλεως Πατρών υπό την διεύθυνση του πρωτοψάλτου κ. Σπύρου Ψάχου.
Στο φετινό Διεθνές Συνέδριο του 1999 ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ συμμετείχε και πάλι ως εκπρόσωπος της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Κατά την εναρκτήρια συνεδρία (Πέμπτη 26/8) στο Δημοτικό Θέατρο "Ο ΚΕΦΑΛΟΣ", ο Σεβασμιώτατος χαιρέτισε το συνέδριο λέγοντας τα εξής:
Σεβασμιώτατοι, Κύριοι εκπρόσωποι των Αρχών, Ελλογιμώτατοι κ.κ. Καθηγηταί, Αξιότιμε κ. Warnecke Κυρίαι και Κύριοι,
Έχω την τιμή να εκπροσωπώ και πάλιν την Ιεράν Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδος εις το παρόν Γ' Συνέδριον, το ερευνών την ταύτισιν της Κεφαλληνίας προς την Μελίτην, την νήσον όπου προσήραξε το πλοίον το φέρον τον Απόστολον Παύλον μετά της συνοδείας του, ναυαγήσαντες κατά το από της Κρήτης προς την Ρώμην ταξίδιόν των.
Όπως καλώς ενθυμούμεθα, το πρώτον "Επιστημονικόν Συμπόσιον" (1993) είχε καταλήξει εις την επιγραμματικήν διατύπωσιν του πορίσματος του, εν σχέσει προς τον τόπον του ναυαγίου τούτου, "Μάλτα όχι, Κεφαλληνία γιατί όχι;" (διατύπωσις του καθηγητού κ. Γ. Γαλίτη). Εις την Β' δε "Συνάντησιν" (1996) ενισχύθησαν αι πιθανότητες της ταυτίσεως της Μελίτης προς την Κεφαλληνίαν, χωρίς τούτο να αποτελεί πλήρη βεβαιότητα οδηγούσαν εις ανεπιφύλακτον αποδοχήν της θεωρίας του ερευνητού κ. Warnecke.
Και η Μητρόπολις Κεφαλληνίας ωδηγήθη εις την σκέψιν της προετοιμασίας του παρόντος Γ' επιστημονικού Συμποσίου, εις διεθνή κλίμακα, δια να προσκομισθούν τα πορίσματα πολλών ερευνητών του επιμάχου ζητήματος, ώστε δια της συμβολής πολλών και περισπουδάστων ερευνητών, εκ της Ελλάδος και του εξωτερικού, να φωτισθή πληρέστερον το θέμα και να διαφανή σαφώς, εάν αγόμεθα προς την Παύλειον Αποστολικότητα της Εκκλησίας της Κεφαλληνίας.
Η Χώρα και η Εκκλησία της Ελλάδος περιλαμβάνουν πολλάς - και δη τας πρώτας - αποστολικάς Εκκλησίας, αρχής γενομένης από τους Φιλίππους της Μακεδονίας (όπου εβαπτίσθη η πρώτη χριστιανή της Ευρώπης Λυδία) και εν συνεχεία της Θεσσαλονίκης, της Βερροίας, της Κορίνθου, των Πατρών, της Κρήτης, κ.ά. Εάν εις ταύτας προστεθή - κατόπιν ολοκληρώσεως της ερεύνης - και η Κεφαλληνία, θα είναι εξαιρέτως ευχάριστον το γεγονός.
Δεν είναι εύκολον το πράγμα. Διότι μεσολαβούν 20 αιώνες από του ναυαγίου του Αποστόλου Παύλου. Και διότι τα απτά τεκμήρια της καταποντίσεως του σκάφους επί του οποίου επέβαινε μετά της συνοδείας του δεν ανευρέθησαν ποτέ. Έχουν χαθή.
Οι ερευνητές επομένως αναζητούν άλλου είδους ενδείξεις δια να εύρουν το ζητούμενον.
Οι θεολόγοι - ιστορικοί και Καινοδιαθηκολόγοι - ερευνούν τα κείμενα. Οι αρχαιολόγοι τα μνημεία κ.ά. συναφή ευρήματα. Άλλοι δε προστρέχουν εις τας θαλάσσας και τους ωκεανούς, μήπως ανακαλύψουν κάποιο κατάλοιπον αγκύρας, ή άλλου εξαρτήματος του πλοίου εις συγκεκριμένον τόπον, και με τα σύγχρονα μέσα διαπιστώσουν την ηλικίαν του ευρήματος και κυρίως την ταυτότητα αυτού και ενδεχομένων σχέσεων με εκείνο, περί του οποίου πληροφορούν οι Πράξεις των Αποστόλων, ότι οι μετά του Παύλου ναυαγοί "μόλις ίσχυσαν περικρατείς γενέσθαι της σκάφης, ην άραντες βοηθείας εχρώντο υποζωννύντες το πλοίον· φοβούμενοι τε μη εις την Σύρτιν εκπέσωσι, χαλάσαντες το σκεύος ούτως εφέροντο" (27.16-17)
Έρχεται σήμερον, ως από μηχανής συνεργός, ο κ. Warnecke, οικονομολόγος αρχικώς και ιστορικός-γεωγράφος ακολούθως, να εισφέρη την συμβολήν του από όλως απροσδοκήτου πλευράς, εκ της μελέτης της φοράς των ανέμων εις τον υπό έρευναν θαλάσσιον χώρον, και να καταδείξη ως τόπον του ναυαγίου του Παύλου ένα "διθάλασσον" σημείον της περί την Κεφαλληνίαν θαλάσσης.
Δεν είναι αμελητέος ο ερευνητής μας. Διαθέτει εν προκειμένω επιστημονικήν ειδίκευσιν. Και έχει εις το ενεργητικόν του την ενασχόλησίν του με το πρόβλημα της Ομηρικής Ιθάκης, την οποίαν ταυτίζει με την Κεφαλληνίαν. Με δεδομένην δε αυτήν την σπουδαίαν εργασίαν του προχωρεί εις την έρευναν των 27ου και 28ου κεφαλαίων των Πράξεων των Αποστόλων, δια να φωτίση και λύση το πρόβλημα της προσαράξεως του πλοιαρίου του Αποστόλου Παύλου, εις το οποίον διαβλέπει ομοιότητας τινάς με το πρόβλημα της Οδυσσείας.
Ο ειδικός καθηγητής της Κ.Δ. κ. Γ. Γαλίτης δεν ευρίσκει παράτολμον την "θέσιν" του κ. Warnecke επί του υπό κρίσιν ζητήματος του ναυαγίου του Παύλου. Αλλά και δεν σπεύδει να χαρακτηρίσει "απόλυτα πειστικά" τα επιχειρήματά του. Το αυτό φρονούν και πολλά μέλη του παρόντος Συνεδρίου. Ακριβώς δε δια του λόγου τούτου αναμένεται το Συνέδριόν μας να εισφέρει ό,τι νεώτερον υπάρχει, το οποίο τυχόν ανέκυψε κατά τον ενδιάμεσον χρόνον, εκ των ερευνών των Συνέδρων, ώστε να καταλήξωμεν, αν μη εις τελικήν (που είναι μάλλον απίθανον), τουλάχιστον εις προωθημένην άποψιν επί του δυσεπίλυτου προβλήματος, που από 12ετίας έθεσεν με την διδακτορικήν διατριβήν του και την επαναστατικήν θεωρίαν του ο κ. Warnecke.
Η Εκκλησία της Ελλάδος παρακολουθεί μετά πολλού ενδιαφέροντος, δια της Ι. Συνόδου, την εξέλιξιν του επιμάχου ζητήματος. Εις το παρόν δε Συνέδριον αναμένεται η προσωπική συμμετοχή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστοδούλου, εκ μέρους και του οποίου προσαγορεύων τους αγαπητούς και εκλεκτούς Συνέδρους, εύχομαι τον άνωθεν φωτισμόν εις ευόδωσιν των εργασιών ημών, εις δόξαν Θεού και εις τιμήν και μνήμην του ουρανοβάμονος Αποστόλου Παύλου.
Παρακαλώ, επιτρέψατε να αναγνώσω ειδικόν Τροπάριον, δια την επίκλησιν της θείας βοηθείας εις τον προκείμενον ημίν αγώνα. Εγράφη προ ολίγων ημερών. Και τίθεται εις την διάθεσιν και εις χείρας πάντων υμών.
Ευχαριστώ πολύ.
|
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Την Παρασκευή 27 Αυγούστου έφτασε στο νησί της Κεφαλλονιάς ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλος, ο οποίος έγινε δεκτός με ξεχωριστές τιμές από τις αρχές και τον κόσμο του νησιού. Ο Μακαριώτατος παρακολούθησε ολόκληρη την πρωινή συνεδρία του Σαββάτου (28/8) και στην παρέμβασή του τόνισε την ξεχωριστή σημασία της θεωρίας του Δρ. Wanecke και κάλεσε τους Κεφαλλήνες να συνδράμουν την όλη υπόθεση, καταθέτοντας όποια στοιχεία λαογραφικά γνωρίζουν, προκειμένου να στηριχθεί ακόμα περισσότερο. Επίσης, ο Μακαριώτατος ανήγγειλε την επίσημη επίσκεψη του ιδίου και της Ι. Συνόδου στο νησί της Κεφαλλονιάς στις 20 Οκτωβρίου του 2000. Στα πλαίσια του εορτασμού του Ιωβηλαίου εντάχθηκε και η Κεφαλλονιά στις Αποστολικές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, τις οποίες θα επισκεφθεί ο Αρχιεπίσκοπος και θα ιερουργήσει συμπαραστατούμενος από τα μέλη της Ι. Συνόδου. Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος τόνισε χαρακτηριστικά: "Προσανατολιζόμεθα στην τελική αποδοχή της θεωρίας του Δρ. Warnecke, γιατί είναι πολύ σημαντική. Η Ορθόδοξος Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδος έχει ως ιδρυτήν της τον Απόστολον των Εθνών, τον Απόστολον Παύλον. Το να έχει έλθει και στην Κεφαλληνία, ενώ έχει περάσει από τόσες άλλες αποστολικές, πλέον, πόλεις, είναι και για το νησί σας μεγάλη ευλογία και για την Εκκλησία μας μια ακόμη επιβεβαίωση της αποστολικότητός της".
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Η τελική - πανηγυρική συνεδρία έγινε στο Δημαρχείο του Ληξουρίου την Κυριακή 29 Αυγούστου, παρουσία του Μακ. Αρχιεπισκόπου κ. Χριστοδούλου. Το πρώτο πολύ σημαντικό πόρισμα ήταν ότι, κατηγορηματικά, πλέον, η Μελίτη των Πράξεων δεν ταυτίζεται με την Μάλτα, όπως μέχρι τώρα νομιζόταν. Γι' αυτό και οι Έλληνες αλλά και οι ξένοι επιστήμονες θα προτείνουν αναθεώρηση των μεταφράσεων της Καινής Διαθήκης, για το συγκεκριμένο σημείο. Η Μάλτα θα απαλειφθεί τελείως, θα παραμείνει το αρχικό όνομα Μελίτη, αλλά θα υπάρχει η υποσημείωση ότι με τα νέα επιστημονικά δεδομένα η Μελίτη είναι πιθανότατα η Κεφαλληνία. Το δεύτερο σημαντικό συμπέρασμα είναι ότι κατά πολύ μεγάλο ποσοστό η Κεφαλλονιά είναι η Μελίτη των Πράξεων. Σ' αυτό συνηγορούν τόσο τα νέα δεδομένα, όσο και μερικές τοπικές παραδόσεις περί του Αποστόλου Παύλου και του ναυαγίου. Οι έρευνες όμως θα συνεχιστούν μέχρι της τελικής αποδείξεως του γεγονότος αυτού, το οποίο έχει, όπως τονίστηκε, πολύ σημαντικές προεκτάσεις, πέρα από τον θεολογικό του χαρακτήρα.
Ο ΚΑΛΥΨΕ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Ολόκληρο το 3ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο "Περί ταυτίσεως Κεφαλληνίας-Μελίτης" κάλυψε ο , ο Τηλεοπτικός Σταθμός της Ι. Μητροπόλεως Πατρών. Ο κάλυψε επίσης και της επίσημη υποδοχή του Μακ. Αρχιεπισκόπου στο Αργοστόλι. Αποκλειστικά στο έκαναν δηλώσεις: ο Σεβ. Μητροπολίτης Κεφαλληνίας κ. ΣΠΥΡΙΔΩΝ, ο πρόεδρος του συνεδρίου π. Γεώργιος Μεταλληνός και ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Σόφιας (Βουλγαρία) κ. Ιβάν Δημητρώφ.
Heinz Warnecke
Εισήγηση στο Συμπόσιο σχετικά με τον Απόστολο Παύλο στην Κεφαλληνία, ( Αύγουστος 1999)
Τα επιχειρήματα του εισηγητού για την ταύτιση της Μελίτης των Πράξεων με την Κεφαλληνία συνοψίζονται στα εξής σημεία:
- Οι μαρτυρίες από τη λογοτεχνία ανά τους αιώνες (Όμηρος, Χαρίτων, Βοκκάκιος) αναφέρουν ανάλογες με τις Πράξεις περιπτώσεις πλοίων, που παρασύρθηκαν από τη νότια Ελλάδα και Κρήτη προς την Κεφαλλονιά και όχι προς τη Μάλτα.
- Ο Απ. Παύλος χρησιμοποιεί μετά από 3 μήνες παραμονής στη Μελίτη ένα αιγυπτιακό εμπορικό πλοίο, που παραχείμαζε εκεί, για τη συνέχεια του ταξιδιού του προς τη Ρώμη, γεγονός από το οποίο συνάγεται ότι η Μελίτη ήταν στην αρχαιότητα βασικός σταθμός στη θαλάσσια διαδρομή από την Αίγυπτο προς τη Σικελία. Το τελευταίο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό για τη Μάλτα, ενώ για την Κεφαλλονιά υπάρχουν πολλές μαρτυρίες που το στηρίζουν.
- Η σημείωση των Πράξεων ότι το νησί του ναυαγίου του Απ. Παύλου βρισκόταν "εν τω Αδρία", σύμφωνα πάντα με τη χρήση των όρων στην αρχαιότητα αποκλείει τη Μάλτα, συνηγορεί όμως υπέρ της Κεφαλληνίας.
- Στα τοπογραφικά δεδομένα που αναφέρουν οι Πράξεις για τον τόπο του ναυαγίου δεν ταιριάζουν οι ακτές της Μάλτας, αντίθετα με τις ακτές της νοτιοδυτικής Κεφαλληνίας στην είσοδο του κόλπου του Λιβαδιού.
- Ο τίτλος "πρώτος της νήσου" ήταν ευρέως διαδεδομένος στις αυτοκρατορικές επαρχίες και ιδίως στον ελλαδικό χώρο. Ο δε όρος "βάρβαροι" για τη Μάλτα παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες, ενώ εξηγείται για τους κατοίκους της Κεφαλληνίας, λόγω της εντάξεώς τους στους βορειοδυτικούς Έλληνες και ιδίως λόγω του γλωσσικού τους ιδιώματος.
- Η θεά "Δίκη" που αναφέρεται στια Πράξεις ήταν μια ελληνική θεά χωρίς ρωμαϊκή αντιστοιχία, η δε αναφερόμενη "έχιδνα" απαντά στην Κεφαλληνία όχι όμως και στη Μάλτα.
- Το όνομα "Μελίτη" μαρτυρείται μεν για τη Μάλτα αλλά και για άλλα νησιά της Μεσογείου. Με αναφορές στην Οδύσσεια υποστηρίζει ο εισηγητής ότι το όνομα Μελίτη ανήκει αρχικά στην Κεφαλληνία ως νησί της Καλυψούς και όχι στη Μάλτα, η οποία λανθασμένα ταυτίστηκε με το ομηρικό νησί της Καλυψούς και πήρε γι' αυτό το όνομα Μελίτη.
Χαρακτηριστική είναι η χρήση του ονόματος Μελίτη κατά τον όψιμο Μεσαίωνα για την Κεφαλληνία ή για ένα μέρος της, και μάλιστα ως νησί που ναυάγησε ο Απ. Παύλος από τον δούκα Ενρίκο της Σαξωνίας. Επίσης μαρτυρείται μέχρι σήμερα το τοπωνύμιο Μελίτη στη νοτιοδυτική Κεφαλληνία.
- Η τοπική παράδοση στη Μάλτα σχετικά με τον Απόστολο Παύλο άρχισε να καλλιεργείται μόλις τον 16ο αιώνα από το τάγμα των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννου. Αντίθετα στην Κεφαλληνία με τους δύο ναούς του Απ. Παύλου είναι σαφώς παλαιότερη.
- Με την αποδοχή της Κεφαλληνίας ως Μελίτης βρίσκει λύση και το πρόβλημα των προσωπικών σημειώσεων των επιστολών του Απ. Παύλου προς Τίτον και προς Τιμόθεον Β' και εντάσσονται έτσι αρμονικά στη ζωή του Απ. Παύλου
- Στη Μάλτα μαρτυρείται η παρουσία του χριστιανισμού μόλις στη μετακωνσταντίνεια εποχή. Αντίθετα η Κεφαλληνία συγκαταλέγεται στις αρχαιότερες χριστιανικές κοινότητες της Ευρώπης, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τον Κλήμεντα Αλεξανδρείας.
|
Dieter Metzler
Η σημασία και η χρήση του φοινικικού τοπωνυμίου "Μελίτη" και επιχειρήματα για τη στήριξη της ταυτίσεως της Μελίτης με την Κεφαλληνία.
Η διαπίστωση του εισηγητού ότι όλα τα γνωστα νησιά με το όνομα Μελίτη έχουν σχέση με τους Φοίνικες τον οδηγεί στην υποστήριξη της σημιτικής ερμηνείας της λέξεως "μελίτη" = "σωτηρία" και την απόρριψη της ελληνικής προελεύσεώς της από "μέλι" και "μέλισσα"
Η χρήση άλλωστε του ονόματος Μελίτη για την Κεφαλλονιά που θα μπορούσε να ενισχυθεί και από άλλα σημιτικής προελεύσεως ονόματα όπως το "Σάμος" = "ύψος" που χρησιμοποιούνται από τον Όμηρο, θα εσήμαινε προκειμένου για το 28ο κεφ. των Πράξεων ένα λογοπαίγνιο: "και διασωθέντες τότε επέγνωμεν ότι Μελίτη (=σωτηρία) η νήσος καλείται" και ότι ο συντάκτης του κειμένου πρέπει να ήταν γνώστης σημιτικής γλώσσας (είτε αραμαϊκής, είτε εβραϊκής).
Άλλα νέα επιχειρήματα υπέρ της ταυτίσεως της νήσου Μελίτης με την Κεφαλληνία είναι τα εξής:
Η ονομασία "βάρβαροι" για κατοίκους ελληνικού νησιού αποτελεί μόνο ένα φαινομενικό πρόβλημα, δεδομένου ότι οι Κεφαλλήνες ανήκουν μαζί με τους Ακαρνάνες και Αιτωλούς στις βορειοδυτικές φυλές οι οποίες στην αρχαιότητα δεν συγκαταλέγονται στους Έλληνες. Παρά την απόσπαση της Κεφαλληνίας από την Αιτωλική συμμαχία με την κατάκτηση της από τους Ρωμαίους (189 π.Χ.) και την ελληνική οργάνωση των πόλεων, οι άνθρωποι της υπαίθρου, οι οποίοι πρόσφεραν φιλοξενία στον Απόστολο Παύλο, πρέπει να υποτεθεί ότι έφεραν ακόμη τα χαρακτηριστικά του "βαρβαρικού" πολιτισμού των βορειοδυτικών φυλών.
Την ταυτότητα επίσης, αυτών των κατοίκων της νήσου Μελίτης με τους Κεφαλλήνες της Σάμης, στους οποίους αναφέρεται ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, ενισχύει η ομοιότητα στη θεοποίηση του Απ. Παύλου με εκείνη του γνωστικού Επιφανούς.
Την δε βασική θέση της Κεφαλληνίας για τη ναυσιπλοΐα από την αιγυπτιακή Αλεξάνδρεια προς τη Σικελία που διαπιστώνεται ήδη με το αλεξανδρινό πλοίο στο οποίο επιβιβάστηκε ο Απ. Παύλος στη Μελίτη, θα μπορούσε επί πλέον να επιβεβαιώσει το ασυνήθιστο όνομα "Αλεξάνδρεια" της εκ Κεφαλληνίας μητέρας του Επιφανούς. Πιθανώς το όνομα αυτό αποτελεί ένδειξη για τη σχέση των γονέων της με τη ναυσιπλοΐα προς την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Αξιοπαρατήρητη είναι και η ομοιότητα του τοπωνυμίου "Βραχινάρι" με τον τρόπο γραφής που διασώζουν λίγα παλαιά χειρόγραφα της Καινής Διαθήκης. Αντί για "τραχείς τόπους" αναφέρουν "βραχίς τόπο(υς)", προφανώς από τη λέξη "βράχος".
|
Wilfried Stecher
Το θαλάσσιο ταξίδι του Αποστόλου Παύλου από Σεβάστεια και Σίδωνα προς Μύρα, και από Μύρα προς Κεφαλληνία - ή Μάλτα;
Δεδομένου ότι οι μετεωρολογικές συνθήκες και τα θαλάσσια ρεύματα είναι σήμερα βασικά τα ίδια όπως και πριν από 2000 χρόνια, μπορεί κανείς, εξετάζοντας τους ανέμους σήμερα να διαπιστώσει ότι οι θαλάσσιες συνθήκες για τη ναυσιπλοΐα ήταν τον Οκτώβριο ακόμη ευνοϊκές νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο πέλαγος.
Με βάση τις γνώσεις και τους υπολογισμούς για τα εμπορικά πλοία της αρχαιότητας, το μέγεθός τους, την πιθανολογούμενη κατασκευή τους, την ταχύτητά τους, όπως και τα δεδομένα των ανέμων, ανασκευάζεται στη συνέχεια το ταξίδι του Απ. Παύλου προς τη Μελίτη και κρίνονται αξιόπιστες οι πληροφορίες των Πράξεων σχετικά με το ταξίδι αυτό (επιβίβαση σε αλεξανδρινό πλοίο στα Μύρα, πορεία νότια της Κρήτης, στόχος για παραχείμαση ο Φοίνικας-Πύλος κ.ά.)
Επίσης, η απόσταση από τα Μύρα προς τον θαλάσσιο χώρο νότια της Κρήτης και από εκεί προς Πύλο και Μελίτη/Κεφαλληνία είναι δυνατό να καλυφθεί από ένα εμπορικό πλοίο της εποχής εκείνης μέσα στο διάστημα των 14 ημερών που αναφέρουν οι Πράξεις. Πράγμα αδύνατο για την απόσταση Μύρα - νότια Κρήτη - Μελίτη/Μάλτα.
Μετά την επισήμανση ορισμένων ασαφών σημείων στη διήγηση του ταξιδιού των Πράξεων, εξάγεται ως τελικό συμπέρασμα ότι τα ναυτικά δεδομένα όπως και εκείνα τα σχετικά με την κατασκευή των πλοίων συνηγορούν οπωσδήποτε υπέρ της Κεφαλληνίας ως τόπου αγκυροβολήσεως και τελικού ναυαγίου του πλοίου του Απ. Παύλου.
|
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου