Η εποχή του γεγονότος (τρωικού πολέμου).
Έμμεσες αναφορές για την Εποχή.
Ο Όμηρος θέλει να καταστήσει σ’ όλους γνωστό ότι τα γεγονότα που υμνεί συνέβησαν σε μια άλλη, μακρινή εποχή, την Εποχή του Χαλκού, όπου οι άνθρωποι είχαν χάλκινα όπλα, χάλκινα σκεύη και οι πολιτικές δυνάμεις ήταν διαφορετικές (κράτη)απ’ ότι στην εποχή του.
Ο τρωικός πόλεμος διεξάγεται, κατά τον ποιητή, όταν στην Ελλάδα ισχυρή πολιτική και στρατιωτική δύναμη είναι οι Αχαιοί, οι οποίοι έχουν φιλοπόλεμους βασιλείς με πολλές ισχυρές πόλεις, (Μυκήνες, Σπάρτη, Άργος, Πύλος, Αθήνα) που μπορούν να συγκεντρώσουν μεγάλες πεζές (100.000 στρατιώτες ) και ναυτικές δυνάμεις (1186 πλοία).
Η πιο σημαντική καινοτομία στην τεχνολογία αυτής της εποχής, η οποία έμμεσα «χρονολογεί» και τα ίδια τα γεγονότα είναι η σταδιακή εισαγωγή της χρήσης του σιδήρου .
Η γνώση του σιδήρου, στην εποχή του τρωικού πολέμου είναι πρόσφατη γι’ αυτό και αντιμετωπίζεται ως «πολύτιμο μέταλλο» που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποικιλοτρόπως .
Ο Αχιλλέας, στα βραβεία των αθλητικών αγώνων για τον Πάτροκλο αθλοθετεί και «σίδερο εργασμένο»(Ψ261) το οποίο είναι λάφυρο, αφού το πορίστηκε σε σχήμα δίσκου, από τον χώρο της Μικράς Ασίας, όταν κατέλαβε την Θήβα (την πόλη του Ηετίωνα).
Αν η πληροφορία έχει σχέση με την πραγματικότητα σημαίνει ότι η Ασία γνωρίζει ήδη όχι μόνο την ύπαρξη και την κατεργασία( την τήξη) αλλά και την χρήση του μετάλλου, ενώ ο Αχιλλέας με την σειρά του δείχνει ότι και αυτός γνωρίζει τη χρήση και την αξία που έχει ο σιδερένιος δίσκος που προσφέρει :
« για πέντε χρόνια σίδηρο θα παίρνει από τον δίσκο
δεν θα είναι ανάγκη για σίδηρο στην πόλη να πάει βοσκός ή βοϊδολάτης
γιατί θα έχει ο ίδιος να του δίνει από δικό του»
Ψ -261
Η περιορισμένη χρήση του σιδήρου και η ευρεία χρήση του χαλκού, αποδεικνύει ότι βρισκόμαστε στο τέλος της Εποχής του Χαλκού και στην αρχή της Εποχής του Σιδήρου2.
Από την πλευρά των προσώπων, η εποχή αυτή χαρακτηρίζεται από την πολιτική επικράτηση του Αγαμέμνονα, ο οποίος είναι ο ανώτατος άρχοντας – βασιλιάς στην Ελλάδα, με έδρα την «πολύχρυση» πόλη των Μυκηνών .
Η ιστορία του βασιλικού οίκου του Αγαμέμνονα δηλώνεται στην Β ραψωδία όταν αναφέρεται η ιστορία του σκήπτρου :
«Ο Δίας το έδωσε στον Ερμή και ο μέγας Αργοφόνος
του ιπποδάμου Πέλοπος, και ο Πέλοψ στον Ατρέα,
καλόν ποιμένα των λαών και τούτος πριν πεθάνει
το ‘δωσε στον πολύαρτον Θυέστη και ο Θυέστης
τ’ άφηκε του Αγαμέμνονος να το κρατά στο χέρι
να βασιλεύει στα πολλά νησιά και στ’ Άργος όλο …»
Β 100- 108
Άραγε η δυναστεία του βασιλικού οίκου του Αγαμέμνονα διαχειρίζεται την εξουσία επί τέσσερις γενιές (περίπου 100 χρόνια) ή τουλάχιστον με τέσσερις διαδοχικούς βασιλείς, Πέλοπας – Ατρέας – Θυέστης – Αγαμέμνονας που όπως μνημονεύονται εδώ, χωρίς να διασαφηνίζεται κάτι άλλο, δεν ήταν όλοι βασιλείς μόνο των Μυκηνών, π.χ. γνωρίζουμε ότι ο Ατρέας, αντικατέστησε τον Ευρυσθέα μετά τον θάνατό του .
Ο χρόνος της φιλονικίας των αρχηγών (δραματικός χρόνος)
Είναι πολύ σημαντικό να δούμε πως ορίζεται και ο «ειδικός» χρόνος του «θυμού του Αχιλλέα» ως γεγονότος του τρωικού πολέμου καθώς επίσης ποια ήταν η χρονική του διάρκεια .
Το θέμα προσδιορίζεται χρονικά, «πότε συμβαίνει», όταν ο αρχιστράτηγος όλων, ο Αγαμέμνονας, στην Β- 134 λέγει :
«κι εννέα τώρα διάβηκαν χρόνια του υψίστου Δία
και τα καράβια σάπισαν, τα ξάρτια τους ελιώσαν
και εκάθονται οι γυναίκες μας με τα μικρά παιδιά μας
στα σπίτια μας και καρτερούν και αυτό που εμείς με πόθο
ήλθαμε εδώ να κάνουμε ποσώς δεν κατορθώθη…»
Η αναφορά αυτή προσδιορίζει την φιλονικία Αγαμέμνονα – Αχιλλέα, σε σχέση με την συνολική διάρκεια του τρωικού πολέμου .
Ο «Θυμός του Αχιλλέα»(της Φιλονικίας) συμβαίνει στον 10ο χρόνο, του δεκαετή αγώνα, ενώ οι συχνές προβλέψεις του ποιητή για τον Αχιλλέα μας ενημερώνουν ότι σε λίγο πλησιάζει και ο θάνατός του, συνεπώς βρισκόμαστε πολύ κοντά στο τέλος του δεκαετούς πολέμου (άλωση) .
Ένας δεύτερος χρονικός προσδιορισμός της φιλονικίας επιχειρείται και πάλι στην αρχή της Ιλιάδας, στην Β ραψωδία και στον στίχο 295, όταν ο Οδυσσέας απευθύνεται στο στρατό :
«κι εμάς ο χρόνος ένατος στον κύκλο του μας ήβρε
ακόμη εδώ να μένουμε…..»
Επίσης στο τέλος της Ιλιάδος όταν η Ελένη θρηνεί κοντά στον νεκρό Έκτορα θα πει θυμίζοντας σ’ όλους τους ακροατές και τους αναγνώστες του Ομήρου ότι κάνει λόγο για συμβάντα του τελευταίου έτους του πολέμου :
« Χρόνοι περάσαν είκοσι αφ’ ότου εκείθεν ήλθα
και άφησα την πατρίδα μου…» Ω - 766
Συνεπώς είμαστε στον 10ο χρόνο μιας αιματηρής πολιορκίας και στον 20ο χρόνο του συνολικού γεγονότος, δηλαδή στο 20ο έτος μετά την φυγή της Ελένης, τότε συνέβη η σύγκρουση των δύο κορυφαίων Αχαιών ηγετών .
Η χρονική διάρκεια της φιλονικίας.
Η συνολική χρονική διάρκεια του αφηγούμενου θέματος είναι 51 ημέρες .
Οι 9 μέρες του λοιμού προηγούνται της φιλονικίας (μέρες απραξίας)
Η Φιλονικία – Συμφιλίωση – Εκδίκηση – Ταφή Πατρόκλου, μαζί με την αποχή του Αχιλλέα από τον πόλεμο λόγω του θυμού, διαρκεί χρονικά μόνο δεκαεννέα ημέρες.(12 ημέρες αμέσως μετά την φιλονικία οι θεοί απουσιάζουν στους Αιθίοπες και αυτές τις μέρες δεν γίνεται καμία μνεία για γεγονότα και επτά ημέρες γίνονται γεγονότα(μία υπάρχει εκεχειρία) ).
Ακολουθούν άλλες 23 ημέρες από τις οποίες
- 12 ημέρες είναι άταφος ο Έκτορας κοντά στην σκηνή του Αχιλλέα .
- 11 ημέρες συνάπτεται εκεχειρία, για την ταφή του Έκτορα .
Συνεπώς η Ιλιάδα καλύπτει χρονικά 51 ημέρες από την συνολική 20ετία του τρωικού πολέμου, μάλιστα η καθαρή δράση των προσώπων είναι μόνο 12 ημέρες, δηλαδή την 1η ημέρα, την 10η την 21η-28η την 40η και την 51η (περίπου 12 ημέρες) .
Το γεγονός έχει σταθερή σύνδεση με τα προηγούμενα και τα επόμενα .
ΙΙΙ) Το Παρελθόν
Α. Το Πρόσφατο παρελθόν μέχρι το παρόν : Τρωικός πόλεμος
Χρονική Διάρθρωση του τρωικού Γεγονότος(20ετία)
- 10ετία Προετοιμασίας
- 10ετία Πολιορκίας
- Η άλωση της Τροίας
Οι Αναδρομές .
Ο τρωικός πόλεμος έχει την δική του χρονική θέση στην ιστορία των Ελλήνων, όπως την γνωρίζει ο Όμηρος ή την αναφέρουν οι προγενέστεροι του .
Ο ποιητής παρ’ ότι διαπραγματεύεται ένα μεμονωμένο επεισόδιο από τον μεγάλο πόλεμο που οφείλει να προσδιορίσει χρονικά «πότε έγινε», διαπιστώνουμε ότι έχει υπόψη του και τον συνολικό χρόνο του πολέμου, τον οποίο διαχειρίζεται αφηγηματικά στην Ιλιάδα, ορίζοντας «χρονικές ενότητες» στις οποίες εντάσσει γεγονότα .
Όπως ήδη αναφέραμε ο πόλεμος από την έναρξή του(αιτία) μέχρι το τέλος του (άλωση) διαρκεί μια 20ετία, ένα διάστημα χρονικό που ο ποιητής το διαχειρίζεται με πρόθεση «ιστορική», διότι ακολουθώντας γνωστούς αφηγηματικούς τρόπους προβαίνει σε χρονική κατανομή των γεγονότων που γνωρίζει, με αναδρομές και προβλέψεις.
Με την μέθοδο των αναδρομών θα ανατρέξει μέχρι την αρχή του πολέμου έχοντας, σ’ αυτό το διάστημα των είκοσι χρόνων, αφηγηματική αφετηρία το 20ο έτος, όταν πλέον συνέβη η φιλονικία των αρχηγών.
Συνεπώς αναδρομικά θα παρουσιάσει δύο δεκαετίες, ενώ με την μέθοδο των προβλέψεων, των «προφητειών» και κυρίως κάποιων σύντομων περιλήψεων, ως πρόδρομες αφηγήσεις, θα φτάσει μέχρι το τέλος της 20ετίας, δηλαδή από το διάστημα που ακολουθεί μετά τις 51 ημέρες του επεισοδίου, μέχρι την άλωση της πόλης .
Α) Η 10ετία της προετοιμασίας των Αχαιών.
Το διάστημα από την φυγή της Ελένης μέχρι την άφιξη των Αχαιών στην Τροία είναι δέκα χρόνια .
Ο Όμηρος το προσδιορίζει με έμμεσο τρόπο(αναφερθήκαμε), όταν βάζει την Ελένη στον θρήνο της για τον Έκτορα (Ω -766) να δώσει το χρονικό στίγμα λέγοντας « χρόνια περάσαν είκοσι που άφησα την πατρίδα μου », συνεπώς τα 10 προηγήθηκαν από την έναρξη της πολιορκίας, αφού όπως ξέρουμε αυτή διήρκεσε 10 χρόνια .
Η συγκεκριμένη 10ετία, της προετοιμασίας, αρχίζει με την αφορμή του πολέμου που όπως αναφέρεται είναι η «φυγή της Ελένης», την οποία ο ποιητής θα περιγράψει ως πραγματικό γεγονός, όπως άλλωστε και όλα τα υπόλοιπα γεγονότα αυτής της 10ετίας .
Μάλιστα η αφορμή του πολέμου σχετίζεται με τον Πάρη και την συμπεριφορά του και ως περιστατικό αναφέρεται ξακάθαρα στην Γ- 46 όταν ο Έκτορας μεμφόμενος την δειλία του θα πει :
«τέτοιος ως είσαι τόλμησες με ποντοπόρα πλοία
και με συντρόφους διαλεχτούς τα πέλαγα να σχίσεις
και να πατήσεις ξένη γη, κι από μακρινά μέρη
να φέρεις ωραιότατη νύφην ανδρών ηρώων
και του πατρός σου συμφορά και της πατρίδας όλης….» Γ 46 – 50
Μάλιστα όταν στην συνέχεια ο Έκτορας θα ανακοινώσει την πρότασή του για μονομαχία των δύο βασικών διεκδικητών της Ελένης, του Πάρη, νυν συζύγου και του Μενελάου, πρώην συζύγου, θα πει :
«Σεις Τρώες και σεις οι Αχαιοί ακούστε τι προτείνει
ο Αλέξανδρος, αυτός αρχή του φοβερού πολέμου ….» Γ 87-88
Η φυγή της βασίλισσας συνέβη όταν ο Μενέλαος έλειπε στην Κρήτη και όπως πληροφορούμαστε ο Πάρης και η Ελένη φεύγοντας από την Σπάρτη απουσία του Μενελάου, στάθμευσαν στην νήσο Κρανάη(Γ - 441) όπου «έσμιξαν ερωτικά», συνεπώς η φυγή και το συγκεκριμένο περιστατικό αποτελούν την αρχή της 10ετίας .
Τα καράβια του Πάρη στην Ε – 63 χαρακτηρίζονται επίσης «αρχέκακα» αρχή κακού, όταν ο ποιητής θα πει για τον Φέρεκλο που τα ναυπήγησε ότι «νήας εϊσας αρχεκάκους, αι πάσι κακόν Τρώεσσι γένοντο» άραγε αυτά με τον Πάρη έγιναν η αιτία κάθε συμφοράς στην Τροία και συνεπώς του πολέμου .
Το διάστημα μέχρι οι εραστές να φτάσουν από την Σπάρτη στην Τροία ήταν μεγάλο, ίσως και χρόνια, όπως αφήνει ο ποιητής να διαφανεί στην Ζ(288).
Εκεί η Εκάβη διάλεξε τον ομορφότερο πέπλο για να τον προσφέρει στην Αθηνά, όμως αυτός προέρχεται από εκείνους που ο Πάρης έφερε στην Τροία, από τα μέρη της Σιδώνας, όταν βρέθηκε εκεί με την Ελένη :
« στον μυροβόλο θάλαμο όπου πολλοί ήσαν πέπλοι
έργα θαυμάσια γυναικών απ’ τα Σιδώνια μέρη
οπόθεν ο θεόμορφος Αλέξανδρος τες πήρε
τα πέλαγα όταν έσχιζε εις το ταξίδι εκείνο,
όπου την λαμπρογέννητη ανέβαζε Ελένη…»
Τα γεγονότα, λοιπόν, αυτής της δεκαετίας όπως τα ανασυνθέτει ο Όμηρος με σποραδικές αναφορές, έχουν ως επίκεντρο την προετοιμασία των Αχαιών για την εκστρατεία .
Μαθαίνουμε π.χ. ότι ο Νέστορας στάλθηκε στον Πηλέα (Η – 125) στην Φθία για την στρατολογία δυνάμεων μαζί με τον Οδυσσέα, ο οποίος στην (Ι-252) αναφέρει τις συμβουλές του Πηλέα προς Αχιλλέα, γεγονός που μνημονεύεται ξανά και πιο κάτω, στην Λ, όταν ο Νέστορας υπενθυμίζει τις συμβουλές Μενοιτίου προς τον Πάτροκλο (Λ -765) λέγοντας :
«………………….. εγώ και ο θείος Οδυσσεύς
στο δώμα οπότε φθάσαμε το μέγα του Πηλέως
ενώ της Αχαιίδος γης συνάζαμε τα πλήθη»
Λ 767-799
Η στρατολόγηση των Αχαιών υπήρξε «κοπιαστικό έργο» και χρονοβόρα διαδικασία, μάλιστα στην Οδύσσεια μνημονεύεται η ενεργή συμμετοχή του Αγαμέμνονα, (πήγε στην Ιθάκη να στρατολογήσει τον Οδυσσέα) ενώ το ίδιο φανερώνει και ο κατάλογος των πλοίων με τις μακρινές συμμετοχές και τους πολλούς βασιλείς.
Στο έργο της συσστράτευσης συνέβαλαν ακόμη και οι θεοί – προστάτες των Αχαιών, όπως π.χ. η Ήρα (Δ- 25) που αναφέρει πως είχε στόχο να προκαλέσει «κακό στον Πρίαμο και στα παιδιά του» .
Τέλος η ολοκλήρωση της στρατολόγησης επισφραγίζεται από την «υπόσχεση των Αχαιών» (Β -285) στον Αγαμέμνονα ότι «θα γυρίσει πορθητής των πύργων του Πριάμου» (πιθανόν ένορκη διαβεβαίωση ).
Συνεπώς η προπολεμική δεκαετία τελειώνει με την εντυπωσιακή συνάθροιση όλων στην Αυλίδα που την μνημονεύει ο Οδυσσέας σε μια κρίσιμη φάση του πολέμου για να επικαλεστεί τον «οιωνό» των θυσιών (ευοίωνες θυσίες) .
Πληροφορούμαστε λοιπόν ότι ενώ γινόντουσαν θυσίες, στην Αυλίδα, εμφανίστηκε ένας δράκος και σε κοντινό δένδρο με τις θυσίες έφαγε οκτώ νεοσσούς μαζί με την μητέρα τους και πέτρωσε.
Τον οιωνό ερμήνευσε ο μάντης Κάλχας και αυτή την «ερμηνεία» (προφητεία) μαζί με την θυσία επικαλείται ο Οδυσσέας στην Β -301 για να συγκρατήσει τον στρατό από την φυγή :
«μάρτυρες είστε όλοι ……..….όταν εις την Αυλίδα
χθες ή προχθές μου φαίνεται - συνάζονταν τα πλοία
των Αχαιών καταστροφήν να φέρουν εις τους Τρώες
και εμείς στους ιερούς βωμούς, όπου μια βρύση εκύλα…
των αθανάτων καίγαμε εξαίσιες εκατόμβες
μέγα σημάδι εφάνη εκεί, μαύρος σαν αίμα δράκος….
Οκτώ πουλάκια κι ένατη τη μάνα τους που τα ‘χε γεννημένα
τα τρωγε αυτός και έτριζαν ελεεινά και γύρω….
τον λόγο πήρε ο Κάλχας……
« ….εκεί χρόνους εννέα εμείς θα πολεμήσουμε
και η πόλη η πλατύδρομη στον δέκατο θα πέσει»
Β 301- 330
Σ’ αυτήν την σκηνή όπου γίνεται μνεία της αναχώρησης από την Αυλίδα και του χρησμού του Κάλχα για την διάρκεια της πολιορκίας, διαπιστώνουμε ξεκάθαρα πως οι Αχαιοί βρίσκονται στο τέλος της 10ετούς προετοιμασίας, προ της αναχώρησης, αφού σε λίγο θα φτάσουν στην Τροία .
Ο αναγνώστης συνειδητοποιεί ότι η σκηνή της αναχώρησης στην Αυλίδα απέχει από το επεισόδιο ανάμεσα στους δύο αρχηγούς εννέα ολόκληρα χρόνια, πίσω προς το παρελθόν ( έχουν ήδη περάσει).
Για να προσδιορίσει την έκταση του δραματικού χρόνου του τρωικού πολέμου, πρέπει να θεωρήσει την φυγή της Ελένης είναι η αρχή της 20ετίας και του πολέμου, αφού η αφηγούμενη δράση των προσώπων (ο δραματικός) γίνεται στον 20ο χρόνο του συνολικού πολέμου.
Β)Η 10ετία της πολιορκίας (Φωτισμός της πολιορκίας ).
Η πολιορκία της Τροίας θα κρατήσει 10 χρόνια, τη χρονική της διάρκεια θα την αναφέρει ο ποιητής όταν ο Αγαμέμνονας και Οδυσσέας κατά την δοκιμασία των στρατιωτών (Β - 295)(αναφερθήκαμε) θα δηλώσει ότι πέρασαν ήδη τα εννέα χρόνια και συνεπώς συνεχίζεται στον δέκατο.
Αφού μ’ αυτόν τον τρόπο «οριστεί χρονικά» το διάστημα της πολιορκίας (10 έτη) κατόπιν με πολλές αναδρομές, στα άγνωστα εννέα χρόνια, αναφέρονται γεγονότα που έχουν στόχο να φωτίσουν την δράση των Αχαιών και των Τρώων (η 10ετία της πολεμικής σύγκρουσης) .
Μαθαίνουμε λοιπόν πληροφορίες που αφορούν τον κατάπλου, την αποβίβαση και τις συγκρούσεις στο πεδίο της μάχης .
Έτσι πληροφορούμαστε ότι ο Φιλοκτήτης (Β-721), που συμμετείχε στην εκστρατεία με επτά καράβια και 350 τοξότες τον άφησαν οι Αχαιοί στην Λήμνο, επειδή τον τσίμπησε φίδι, οι στρατιώτες έφτασαν στην Τροία υπό την διοίκηση του Μέδοντα αδελφού του Αίαντα του Λοκρού .
Επίσης πληροφορούμαστε τον θάνατο του βασιλιά Πρωτεσιλάου (Β-699) ο οποίος ήταν ο πρώτος που αποβιβάστηκε στο τρωικό έδαφος, όμως έχασε την ζωή του από τον Δάρδανο . Οι στρατιώτες συνέχισαν να πολεμούν αφού ανέδειξαν νέο αρχηγό τον Ποδάρκη, (μνεία απόβασης) .
Σημαντική είναι η πληροφορία για την αποστολή του Οδυσσέα και του Μενελάου στην Τροία (Γ - 203) την οποία καταθέτει ο Τρώας Αντήνωρας.
Όπως φαίνεται συντελέστηκε στην αρχή του πολέμου και οι δύο αντιπρόσωποι των Αχαιών(Οδυσσεύς-Μενέλαος) μίλησαν στην συνέλευση του λαού των Τρώων για να ζητήσουν την απόδοση της Ελένης με τους θησαυρούς .
Για το ίδιο θέμα μαθαίνουμε στην Λ – 123 ότι ο Πάρης έδωσε στον Τρώα Αντίμαχο πλούσια δώρα με σκοπό να επηρεάσει στην σύνοδο τους Τρώες, ώστε ν’ αρνηθούν την επιστροφή της Ελένης .
Αναφέρονται επίσης αρκετές στρατιωτικές επιχειρήσεις με επιθετικό χαρακτήρα.
Σπουδαία στρατιωτική επιχείρηση φαίνεται ότι ήταν η επιδρομή των Αχαιών εναντίον της Θήβας, μιας πόλης που ήταν κτισμένη στους πρόποδες της Πλάκου, όρους της Μυσίας. Ο λαός που την κατοικούσε ήταν Κίκλικες και ο βασιλιάς της ονομαζόταν Ηετίων, ο οποίος ήταν ο πατέρας της Ανδρομάχης της γυναίκας του Έκτορα .
Η επιδρομή των Αχαιών στην Θήβα μνημονεύεται στην αρχή της Ιλιάδας (Α -366), αλλά επειδή απ’ ότι φαίνεται ήταν σημαντική επιχείρηση, ο Όμηρος κάνει ξανά μνεία γι’ αυτήν και στην Ζ(-413) όταν η Ανδομάχη αναφέρει την κατάκτηση της πατρίδας της(Θήβας) που είχε ως συνέπεια τον θάνατο του πατέρα της (Ηετίωνα), των επτά αδελφών της, την αιχμαλωσία της βασίλισσας και τέλος την απελευθέρωσή της με λύτρα .
Για άλλη μια κατακτητική δράση, μάλιστα ενός ολόκληρου νησιού, της Λέσβου, μαθαίνουμε στην Ι – 128.
Την επιχείρηση την πραγματοποιεί (κατά την δήλωση του Αγαμέμνονα), ο Αχιλλέας λέγοντας ότι από εκεί έφεραν αιχμάλωτες γυναίκες, εκ των οποίων τις επτά του τις προσφέρει ως δώρο συμφιλίωσης.
Κατάκτηση επίσης μετά από επιδρομή αναφέρεται για το νησί της Σκύρου, (Ι - 668)πιθανόν όμως να μην κατονομάζεται η γνωστή Σκύρος, διότι εκεί κατοικούσαν Δόλοπες(ελληνικό φύλο που υπήρχε και στο βασίλειο του Αχιλλέα), κοντά στον βασιλιά Λυκομήδη έζησε για μεγάλο διάστημα και ο Αχιλλέας, με την κόρη του είχε αποκτήσει τον Νεοπτόλεμο, που ο ίδιος ο Αχιλλέας (Τ-325) μνημονεύει ότι ανατρέφεται στη Σκύρο (δυσκολία στην ταύτιση των δύο περιοχών) .
(είναι διαφορετικές περιοχές, ειδάλλως ο Νεοπτόλεμος μέχρι την πτώση της Τροίας θα έπρεπε να είναι κάτω των 10 ετών, όμως μετά τον θάνατο του Αχιλλέα εμφανίζεται στην Τροία ως ενεργός πολεμιστής ).
Όμως την άλωση και άλλων δύο πόλεων, της Πηδάσου και της Λυρνησού, μας θυμίζει ο Αινείας στην Υ- 91 .
Βέβαια η Λυρνησσός αναφέρεται και στην Β -690 ότι κατακτήθηκε από τον Αχιλλέα αφού νίκησε τους γιους του Εύηνου βασιλέα . Το γεγονός έχει στενή σχέση με τον Αινεία, διότι μνημονεύεται ξανά ως επικό κατόρθωμα από τον Αχιλλέα στην συνάντησή τους (με τον Αινεία), όταν εκείνος, ως πρόμαχος των Τρώων, βγήκε να μονομαχήσει μαζί του (Υ -191) .
Ο Αχιλλέας του υπενθυμίζει ότι έχουν ξανασυναντηθεί στην Ίδη, κοντά στα κοπάδια του και ότι τον έτρεψε σε άτακτη φυγή, απομακρύνοντάς τον από το βουνό .
Μαθαίνουμε λοιπόν ότι ο Αινείας βρήκε καταφύγιο στην Λυρνησσό και ότι ο Αχιλλέας κατέκτησε την πόλη και πήρε σκλάβες τις γυναίκες.
Η καταδίωξη του Αινεία (Υ -188) στην Ίδη φαίνεται ότι απηχεί παλαιότερο γεγονός από την κατάληψη της Λυρνησσού .
Περιλαμβάνει επιχειρήσεις που γινόντουσαν γύρω από την Τροία για αρπαγή τροφών, ή για να γίνει πιο ασφαλής η πολιορκία της πόλης αποκόπτοντάς την από πιθανές διόδους επικοινωνίας με τους συμμάχους για την εισαγωγή τροφών, ή για άλλους λόγους .
Χαρακτηριστική επίσης είναι η περίπτωση της αιχμαλωσίας του Ίσου και του Άντιφου, δύο παιδιών του Πριάμου, που όπως μαθαίνουμε (Λ -104) τα αιχμαλώτισε ο Αχιλλέας «ενώ τα αρνιά τους έβοσκαν εις τις πλαγιές της Ίδης» και κατόπιν εξαγοράστηκαν .
Αυτές οι επιχειρήσεις πρέπει να ήταν συχνές, περιελάμβαναν μάλιστα ενέδρες αλλά και μικρές εισβολές σε ελεγχόμενους χώρους από ολιγάριθμες ομάδες, που γύριζαν πίσω στα πλοία με αιχμαλώτους, διότι όπως πληροφορούμαστε στη Φ-35 η αιχμαλωσία του γιου του Πριάμου Λυκάονα, έγινε από τον Αχιλλέα νύκτα, στον κήπο του πατρός του, όταν
«τα τρυφερά βλαστάρια μιας αγριοσυκιάς σκεπάρνιζε,
της άμαξας πλευρά να τα μορφώσει …..»
Ο κήπος για τον οποίο γίνεται λόγος δεν φαίνεται να είναι αποκλειστικά μέσα στην πόλη που την καλύπτουν ισχυρά τείχη, αλλά σε χώρο παρακείμενο που ίσως ελεγχόταν από τους Τρώες ή ήταν αρκετά μακριά από τα τείχη σε ζώνη εντελώς αφύλακτη .
Αυτό φανερώνει έμμεσα ότι η πολιορκία από τους Αχαιούς ήταν ελλιπής, διότι σημαντικά πρόσωπα βγαίνουν έξω από την πόλη βόσκουν τα κοπάδια τους και επιστρέφουν, εικασία που δεν είναι υπερβολική, γιατί πληροφορούμαστε ότι ο Λυκάονας πουλήθηκε δούλος στην Λήμνο και από εκεί τον αγόρασε ο Ηετίων (από το νησί της Ίμβρου), ο οποίος τον έστειλε στην Αρίσβη, σύμμαχο πόλη της Τροίας, και από εκεί χωρίς εμπόδια επέστρεψε πάλι στην Τροία, για να τον συλλάβει ξανά ο Αχιλλέας και να τον θανατώσει .
Ένδεκα ημέρες πριν την σύγκρουσή του με τον Αχιλλέα ισχυρίζεται ότι έχει έλθει στην Τροία ο Αστεροπαίος, βασιλιάς των Παιόνων, ανάλογο διάστημα με τον Θράκα βασιλέα, Ρήσο, αναφορές που δηλώνουν ότι οι έρχονταν ενισχύσεις μέχρι και το 10ο έτος λίγο πριν την άλωση της πόλης .
Την υποψία μιας χαλαρής πολιορκίας της Τροίας στα εννέα χρόνια, λόγω εκτεταμένων επιχειρήσεων στην γύρω περιοχή τις οποίες φωτίζει ελάχιστα ο Όμηρος την επιβεβαιώνει και η αναφορά του Αχιλλέα στην Ι – 328 όπου προβάλλεται ως αρχηγός επιχειρήσεων στην γύρω περιοχή :
«και με τα πλοία δώδεκα έχω πατήσει χώρες
και πάλι ένδεκα πεζός στην κάρπιμη Τρωάδα»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου